අනගාරික ධර්මපාල

 

අනගාරික ධර්මපාල: බුදු දහම නැවත සිහිපත් කළ ආලෝකය

 

අනගාරික ධර්මපාල, 1864 සැප්තැම්බර් 17 වන දින, ශ්‍රී ලංකාවේ (එදා සිලෝන්) කොළඹ නුවරදී ඩොන් ඩේවිඩ් හේවාවිතාරණ නම්යෙන් උපන්, 19 වන සියවසේ අග භාගයේ සහ 20 වන සියවසේ මුල් භාගයේ බුදු දහම නැවත සිහිපත් කිරීමේ විශාල කාර්යභාරයක් ඉටු කළ ආකර්ෂණීය පුද්ගලයෙකි. බුදු දහම සහ අධ්‍යාපනය ප්‍රවර්ධනය කිරීම සඳහා අධිෂ්ඨාන කර තිබූ අභිප්‍රේරකයෙකු සහ බුදු දහමේ ඉගැන්වීම් ප්‍රචාරය කිරීම සහ අධ්‍යාපන ආයතන පිහිටුවීම සම්බන්ධයෙන් ඔහුගේ ජීවිතය සහ කාර්යභාරය ගෝලීය පරිසරයේ බුදු දහම පිළිබඳ අවබෝධය සමානවයි. ඔහුගේ අධිෂ්ඨානමත් ව්‍යාපෘති, ඉගැන්වීම් ප්‍රවර්ධනය, සහ අධ්‍යාපන ආයතන පිහිටුවීම බුදු දහමේ ඉතිහාසයට අමතක නොවිය හැකි සාක්ෂි වශයෙන් ඇති වේ.

 

මුල් ජීවිතය සහ අධ්‍යාපනය

ධර්මපාල ධනවත් සහ ගාම්බීර පවුලක උපන්ය. ඔහුගේ පියා, ඩොන් කරොලිස් හේවාවිතාරණ, සාර්ථක ව්‍යාපාරිකයෙක් වන අතර, ඔහුගේ මව, මල්ලිකා ධර්මගුණවර්ධන, ආගමික සහ දායක ක්‍රියාකාරකම් වල විශාල මැනවිවක් දැක්වූවාය. මෙම පෝෂණශීලී පරිසරය ධර්මපාලගේ මුල් යුගයේ සිට ආගමික සහ සමාජ වගකීම් වල ප්‍රබල හැඟීමක් ඇති කළේය. ඔහුගේ මුල් අධ්‍යාපනය ක්‍රිස්තියානි යුගදර්ශන පාසල් වලදී ලැබුණි, මෙහිදී ඔහු බටහිර අදහස් සහ ඉංග්‍රීසි භාෂාවට මුහුණපානවාය. මෙම අධ්‍යාපනය ඔහුට ජාත්‍යන්තර ප්‍රේක්ෂකයෙකු සමඟ සන්නිවේදනය කිරීමේ හැකියාව විශාල කරන ලදී. කෙසේ වෙතත්, වාණිජ අධ්‍යාපන ක්‍රමය ඔහුගේ දේශීය සංස්කෘතික සහ ආගමික උරුමය නැවත සිහිපත් කිරීමට සහ ආරක්ෂා කිරීමට හැඟීම් ඇති කළේය.

 

බුදු දහම ගැන අවබෝධය සහ අධිෂ්ඨානය

ධර්මපාලගේ බුදු දහම ගැන උනන්දුව සහ කැපවීම එළිපිටම ප්‍රදර්ශනය විය, ඔහු කොලොනල් හෙන්රි ස්ටිල් ඔල්කොට්ගේ දේශනයක් සවන්දීමෙන් පසු. තෙසෝෆිකල් සමාජයේ සම-ස්ථාපකයෙකු වූ ඔල්කොට්ගේ ශ්‍රී ලංකාවේ බුදු දහම නැවත සිහිපත් කිරීම සඳහා වූ කැපවීමෙන් ප්‍රබෝධය ලබා, ධර්මපාල තම ජීවිතය මෙම කාර්යයට කැප කිරීමට තීරණය කළේය. ඔහු "අනගාරික" ලෙස නම් කිරීමේ අරමුණේ සිටියදී ලෝකීය ජීවිතයෙන් වෙන්වූ බව හැඟවීය, එය නිකායික දිවියට නිල වශයෙන් අතහැරීමේ සලකුණකි.

 

මහාබෝධි සමාජය ස්ථාපිත කිරීම

ධර්මපාලගේ වැදගත්ම කැපවීම් වලින් එකක් මහාබෝධි සමාජය 1891 දී ස්ථාපිත කිරීමයි. මෙම සමාජයේ ප්‍රධාන අරමුණ නම් ඉන්දියාවේ පුරාතන බුදු ස්ථාන නැවත පරිච්ඡේදනය කිරීමයි, විශේෂයෙන්ම බෝධි ගයා හි මහාබෝධි විහාරය. අතින් විරහිත වූ ඔහු 1949 දී පළමුවරට මෙහි කළමනාකාරකම බෞද්ධයින්ට භාර දීමට ඔහුගේ අධිෂ්ඨානය සාර්ථක විය.

 

ගෝලීය අභියෝගය සහ ප්‍රවර්ධන කටයුතු

අනගාරික ධර්මපාල ශ්‍රී ලංකාවේ සහ ඉන්දියාවේ බුදු දහම ප්‍රතිසංස්කරණය කිරීම පමණක් නොව, බුදු දහමේ ඉගැන්වීම් ලොව පුරා පැතිර යැවීමේ කැපවීමකින් සිටියේය. 1893 දී, ඔහු ශිකාගෝහි පැවති ලෝක ආගමික සමුළුවට සහභාගී වීමට ඇමරිකාවට ගියාය. ඔහුගේ කථා සහ බුදු දහම සඳහා කළ දැඩි අධිෂ්ඨානය ගෝලීය අවධානයට ලක්විය.

 

සමාජ සහ අධ්‍යාපන ප්‍රතිසංස්කරණ

ධර්මපාල අධ්‍යාපනය පිළිබඳ කැපවීම් ඉතා ගැඹුරින් සහ ප්‍රබලව සිටියේය. ඔහු අධ්‍යාපන ආයතන ස්ථාපිත කළේ, ලෝකීය සහ ආගමික අධ්‍යාපනය දෙකම ලබා දෙන ආයතන ලෙස. මෙහිදී විශේෂයෙන්ම wdkkao විද්‍යාලය 1886 දී කොළඹ පිහිටුවීම විශාල කාර්යභාරයක් ඉටු කළේය.

 

අභියෝග සහ ආරෝපණ

ධර්මපාලගේ ජීවිතය අභියෝග සහ ආරෝපණ වලින් තොරව නොතිබුණි. ඉන්දියාවේ බුදු ස්ථාන නැවත පරිච්ඡේදනය කිරීමේ ඔහුගේ උත්සාහයන්ට විවිධ පාර්ශවයන්ගෙන් විරෝධය මතු විය. අවසාන කටයුතු සහ ප්‍රබලත්වය අනගාරික ධර්මපාලගේ ප්‍රබලත්වය විශාලය සහ විවිධාකාරීය. ඔහු බුදු දහම නැවත සිහිපත් කිරීමේ දැඩි අධිෂ්ඨානයක් පෙන්වා, බුදු දහමේ ඉගැන්වීම් ගෝලීය වේදිකාවට ගෙනයාමේ පුරෝගාමියෙකු ලෙස හඳුන්වා ඇති අතර, ඔහුගේ කාර්යබහුලත්වය බුදු දහමේ අනාගත පරපුරන්ට සහ අනුචින්තකයන්ට හැඳින්විය හැකිය.

 

අනගාරික ධර්මපාලගේ ජීවිතය නිර්මාණශීලී සහ බුදු දහමේ ඉගැන්වීම් ප්‍රවර්ධනය සඳහා වූ අධිෂ්ඨානයෙන් සාර්ථක වූ විශිෂ්ට නිදසුනකි.

            By

Asanga Divulwewa

0760373002, 0750356145

 

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

China's Mission to Mars Around 2028

  China's Mission to Mars Around 2028: An Ambitious Leap in Space Exploration   China has emerged as a significant player in the realm of space exploration over the past two decades. With numerous successful missions to the Moon, the development of its own space station, and the groundbreaking Chang’e and Tianwen programs, China has proven its dedication and capacity to lead in space science and technology. One of its most ambitious goals is its planned mission to Mars around 2028, a venture that could change the future of space exploration and further establish China as a global leader in the space race. China's Growing Space Ambitions China's space endeavors have been on a fast track in recent years. Following the launch of the Tianwen-1 mission in 2020, which successfully deployed the Zhurong rover on the surface of Mars in 2021, China gained international recognition for becoming the third country, after the United States and the Soviet Union, to land a rover on the Red...
Read more

Sir Ponnambalam Ramanathan

  Sir Ponnambalam Ramanathan: A Pillar of Ceylonese Society (1851-1930)   Early Life and Background Sir Ponnambalam Ramanathan was born on April 15, 1851, into one of the most distinguished Tamil families in Colombo, Ceylon (now Sri Lanka). His family belonged to the elite Vellala caste, which had historically played a significant role in the social and religious leadership of the Tamil community in the island. Ramanathan's father, Gate Mudaliyar Arunachalam Ponnambalam, was a wealthy and influential government official. The Ponnambalam family was deeply rooted in the fabric of Ceylonese society, known for their commitment to public service and philanthropy. Ramanathan’s education was thoroughly grounded in both Eastern and Western traditions. He attended the Colombo Academy (now Royal College), where he excelled in his studies. He later went on to study law in England, becoming one of the first Ceylonese to be called to the Bar at Lincoln's Inn in 1874. This legal training wo...
Read more

Plagiarism: Understanding, Impacts, and Prevention

  Plagiarism: Understanding, Impacts, and Prevention     Plagiarism, the act of using someone else’s work, ideas, or expressions without proper acknowledgment, is an unethical practice that has existed for centuries but has gained heightened attention with the rise of the internet and digital media. It spans across different fields—academia, journalism, the arts, and even daily work environments. The essence of plagiarism lies in claiming credit for work that is not originally one's own, which can have legal, moral, and professional repercussions. Defining Plagiarism Plagiarism is derived from the Latin word plagiarius , meaning “kidnapper,” which aptly describes the nature of the act: taking intellectual property without permission. In modern usage, it refers to the copying or close imitation of language, ideas, or thoughts from another author and presenting them as original. This can include direct copying of text (verbatim plagiarism), paraphrasing without at...
Read more